Archive for year: 2021

Tematyka detektywistyczna w życiu codziennym towarzyszy nam zarówno w literaturze, jak i kinematografii. O ogromnym zainteresowaniu tą dziedziną świadczą chociażby bestsellerowe publikacje autorów, takich jak Agatha Christie, czy Artur Conan Doyle. Co jednak sprawia, iż czytelnicy tak chętnie sięgają po tytuły, zakrawające o tematykę detektywistyczną? Czy to zainteresowanie wynikające z zamiłowania do grozy i chłodnej dedukcji, a może zachwytu nad niebywałą inteligencją bohaterów, objawiającą się umiejętnością szybkiego łączenia faktów?

Czy aby na pewno świat detektywa jest wyłącznie fantastyczny, a wartka akcja, zarezerwowana jedynie dla nierealistycznych bohaterów? Nic bardziej mylnego, branża detektywistyczna to rozwinięta gałąź biznesu, która wbrew pozorom nie funkcjonuje tylko w “podziemiu”. Owiany tajemnicą zawód, znany nam z książek, naprawdę istnieje, a sama jego specyfika jest niezwykle zajmująca. Poznanie wszystkich wartości oraz warunków pracy detektywa umożliwiają studia kryminalistyczne w Wyższej Szkole Prawa we Wrocławiu. 

Kim jest detektyw?

Zapytani o charakterystyczne dla detektywa atrybuty, wymienimy przedmioty takie jak długi płaszcz, czarne okulary, czy lupa. Wizerunek, ten kojarzy nam się z przerysowaną postacią, wykreowaną przez świat filmu, który jednak w rzeczywistości daleki jest od sylwetki współczesnego detektywa. Na podstawie słownikowej definicji, detektyw to osoba, która zajmuje się wszelkiego rodzaju dochodzeniami w zakresie spraw kryminalnych. Może prowadzić prywatne biuro śledcze, przez które świadczy usługi na podstawie zdobytej licencji. Detektyw to również funkcjonariusz policji, który wykonuje szeroko rozumiane czynności operacyjno-rozpoznawcze, wymagające szczególnej dyskrecji. Jego posada jest utajniona ze względu na wysokie ryzyko zagrożenia dla prowadzonej sprawy kryminalnej. 

Czym jest kryminalistyka?

Podczas rozwiązywania spraw o charakterze penalnym, wymagane są konkretne umiejętności i orientacja w zasobach współczesnej wiedzy. Zdobycie takich kwalifikacji umożliwia nauka zwana kryminalistyką. Jej cele określa się w oparciu o przeprowadzone badania i liczne obserwacje. Dzięki nim zyskujemy zdolność do usystematyzowania metod działania przestępców oraz wyróżnienia kierunków ich motywacji. Eksperci w dziedzinie kryminalistyki potrafią wykorzystać zdobytą wiedzę do rozpoznawania i wykrywania patologicznych zjawisk społecznych. Kryminalistyka swoje tezy uzasadnia empirycznymi doświadczeniami, które ułatwiają zdobywanie kluczowych dowodów w przeprowadzanych śledztwach. Jest także stale, rozwijającą się dziedziną nauki, wykorzystującą do swojego rozwoju współczesne osiągnięcia nauki biologicznej i najnowocześniejsze technologie. 

Różnice pomiędzy kryminologią, a kryminalistyką

Kryminologia i kryminalistyka, to dwa pojęcia, które często mylnie traktowane są jako tożsame. Posiadają cechy wspólne takie jak zainteresowanie przestępstwem, czy korzenie wywodzące się z nauk medycznych, jednak w gruncie rzeczy stanowią dwie odrębne dziedziny.

W poszukiwaniu różnic warto przytoczyć definicje zaproponowane przez profesora kryminalistyki Tadeusza Hanauska w książce “Kryminalistyka: zarys wykładu”. W jego opinii kryminologia odpowiedzialna jest stricte za przestępcę i popełnione przez niego wykroczenia. Dodatkowo obejmuje zagadnienia, wchodzące w skład wszelako rozumianej sfery patologii życia społecznego. Kryminalistykę opisuje natomiast jako naukę o metodach i środkach, dzięki którym eksperci zwalczają przestępczość. Opracowują oni sposoby wykrywania wszelkich zaistniałych patologii społecznych i na podstawie wyników własnych badań starają się im zapobiegać.

Jak wygląda praca detektywa?

Pierwsze regulacje prawne dotyczące zawodu detektywa w Polsce pojawiły się dopiero w 2001 roku. Przed ich uprawomocnieniem śledczy podlegali jedynie tak zwanemu prawu samowoli. Współcześnie do legalnego wykonywania zawodu konieczne jest uzyskanie licencji detektywistycznej i spełnienie warunków takich jak:

• ukończenie 21 roku życia;
• posiadanie obywatelstwa polskiego lub państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
• minimalne wykształcenie średnie;
• zdolność do wykonywania czynności prawnych;
• orzeczenie lekarskie, mówiące o braku przeciwwskazań i dobrym stanie zdrowia psychicznego kandydata;
• otrzymanie pozytywnej opinii komendanta policji
• ukończenie z wynikiem pozytywnym cyklu szkoleń dotyczących ochrony danych osobowych i znajomości prawa.

Praca detektywa nie należy do grona zawodów, które można zamknąć w określonych miarach czasowych, czy przypisać do konkretnego biura. Wymaga ona poświęcenia, determinacji i wyjątkowej odporności na stres. Współcześni detektywi swoją pracę mogą podzielić między trzy sektory zainteresowań. Oferują wsparcie w kierunkach gospodarczych, rodzinnych, jak i kryminalnych. Pierwsze z nich dotyczą kontroli potencjalnych kontrahentów, kredytobiorców, czy wszelkich nadużyć, praktykowanych w firmach. W kwestiach rodzinnych najczęściej stanowią wsparcie przy rozprawach rozwodowych, szukają dowodów zdrady partnera, czy pomagają odnaleźć zaginionego członka rodziny. Ostatnią omawianą grupą jest działanie detektywów przy sprawach kryminalnych. Zajmują się oni wówczas oczyszczaniem klienta z postawionych mu zarzutów, lub  stanowią wsparcie w przypadku gróźb i szantaży. 

Jakie wyróżniamy techniki śledcze?

Głównym celem kryminalistyki jest poszukiwanie i eksploatacja technik śledczych, które stanowią niezbędny element pracy każdego detektywa. Przyczyniają się one do usprawnienia i przyspieszenia procesu rozwiązywania danej sprawy. Dobranie odpowiedniej dla danego śledztwa techniki, należy do obowiązków detektywa, dlatego tak ważne jest jego kompleksowe wykształcenie w tym zakresie.

Wyróżniamy techniki śledcze takie jak:

• badanie dokumentów, które pod swoją nazwą kryje wszystkie dostępne nośniki informacji, mogące mieć szeroko rozumiane znaczenie prawne dla sprawy;
• ekspertyzy, stanowiące dokładne omówienie przeprowadzonych badań przez specjalistów z danej dziedziny;
• oględziny, które do przeprowadzenia wymagają posiadanie tak zwanego przedmiotu oględzin (obiektu), badania te opierają się na próbie kwalifikacji jego cech fizycznych np. prawdziwości i trwałości;
• przesłuchanie, nazywane także czynnością dowodową, mające na celu ustalenie informacji o faktach, zdarzeniach, czy osobach.

Posiadanie pełnej wiedzy na temat technik śledczych, umożliwia detektywom swobodne i sprawne posługiwanie się nimi w praktyce. 

Dyscypliny technik śledczych szczegółowo poznają studenci kierunku Kryminologia i Kryminalistyka w Wyższej Szkole Prawa we Wrocławiu, którzy w trakcie studiów mają możliwość nauki od praktyków danego zawodu. 

 

Umowa najmu lokalu mieszkaniowego bardzo często zawiera postanowienia dotyczące kaucji. To kwestia, która wciąż rodzi nieporozumienia i niejasności między stronami, w ekstremalnych przypadkach kończąc się nawet na drodze sądowej. Czym tak naprawdę jest kaucja przy najmie lokalu mieszkaniowego? Na jakich zasadach się opiera i jak powinna być zapisana w umowie?

Jak działa kaucja?

Słowo kaucja pochodzi od łacińskiego słowa “cautio”, które oznacza ostrożność. Kaucja jest rodzajem zabezpieczenia o charakterze rzeczowym. Jej istnienie służy pokryciu ewentualnych roszczeń właściciela lokalu w przypadku niewywiązania się lokatora z warunków umowy. Kwestia kaucji została uregulowana w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Według niej, maksymalna wysokość kwoty jest zależna od rodzaju zawartej umowy:

• w przypadku zwykłej umowy najmu, kwota kaucji nie może przekraczać dwunastokrotności miesięcznego czynszu;
• w przypadku umowy najmu okazjonalnego, maksymalna kwota kaucji to sześciokrotność miesięcznego czynszu za użytkowanie lokal;
• w przypadku najmu instytucjonalnego, kaucja również nie może być wyższa niż sześciokrotność miesięcznego czynszu.

W Polsce niespotykane jest korzystanie z maksymalnej wysokości kaucji, kwoty na rynku nieruchomości wahają się pomiędzy jednokrotnością, a trzykrotnością wartości czynszu. Jeśli w trakcie trwania umowy najmu, wysokość miesięcznego czynszu zostanie zmieniona, nie wpływa to na wysokość kaucji. Zostaje ona ustalona w dniu podpisania umowy, według stawki czynszu na ten dzień. Natomiast w sytuacji, kiedy dochodzi do przedłużenia umowy, właściciel może podnieść miesięczny czynsz, przez co analogicznie wzrośnie kwota kaucji. Wtedy też lokator będzie musiał dopłacić brakującą kwotę. Kaucji nie pobiera się wcale jeżeli umowa dotyczy lokalu zamiennego lub socjalnego.

Jak zadbać o zwrot kaucji?

Kaucja jest ustalana po to, aby w razie potrzeby pokryć ewentualne zniszczenia, dokonane przez lokatorów. W jej zachowaniu najważniejsze jest więc uczciwe dbanie o stan lokalu. Niestety, często właściciele nadużywają swoich praw i nazywają zniszczeniami to, co jest zwykłym zużyciem, związanym ze standardowym użytkowaniem. Aby tego uniknąć, należy pamiętać, że zniszczeniem nie może być określone coś, co stało się w przypadku używania zgodnie z przeznaczeniem. Ważne jest, aby wyraźnie zaznaczyć w umowie obowiązki lokatora, na przykład w kwestii drobnych napraw, wynikających z użytkowania lokalu. Dobrą praktyką jest spisanie protokołu zdawczo-odbiorczego, w którym dokładnie opisany zostanie stan techniczny mieszkania na dzień wprowadzenia się, a potem wyprowadzki. Warto też zapisać stan liczników i przeprowadzić dokumentację fotograficzną, która ułatwi późniejsze rozwiązywanie wszelkich kwestii spornych. W przypadku przekazywania kaucji w formie gotówkowej, nie zaszkodzi spisanie pokwitowania. To również pozwoli lokatorowi lepiej zabezpieczyć swoje prawa. 

Kiedy kaucja jest bezzwrotna?

Według prawa, kaucja powinna być zwrócona w ciągu miesiąca od opróżnienia mieszkania przez lokatora. A więc nie wraz zakończeniem trwania umowy najmu, ale po upływie wskazanego okresu od dnia wyprowadzki z mieszkania. Jeżeli jednak warunki umowy zostały naruszone i stan techniczny lokalu pogorszył się wskutek korzystania z niego niezgodnie z przeznaczeniem, kaucja może nie zostać zwrócona w części lub wcale. Wynajmujący ma prawo do odliczenia ewentualnych kosztów napraw od kwoty zwrotu. Nie mogą to być jednak naprawy, wynikające z normalnego, bieżącego zużycia mieszkania. Naturalnym stanem rzeczy jest to, że ściany mogą miejscami wymagać pomalowania po 2-letnim okresie najmu. Trzeba pamiętać, iż  to właśnie czynsz jest opłatą, za którą wynajmujący jest zobowiązany utrzymywać stan techniczny lokalu na stałym poziomie. Jeśli jednak właściciel zauważy poważniejsze uszkodzenia, niemieszczące się w granicach zwykłego zużycia, wtedy może odjąć od kaucji koszty przywrócenia mieszkania do uprzedniego stanu technicznego, a nawet zażądać dopłaty.

Kaucja zamiast ostatniego czynszu 

Czasami obie strony dogadują się i uznają kaucję za ostatni czynsz. Decyzja ta leży jednak po stronie wynajmującego i nie jest obowiązkiem prawnym, ani regułą. Jej wykonanie możliwe jest jednak dopiero po sprawdzeniu stanu lokalu. To dobrowolne porozumienie dwóch stron. Najemca nie może jednak z góry, czy zawczasu rozporządzać kaucją. Jest to odpowiedzialność, leżąca po stronie wynajmującego, po skontrolowaniu stanu technicznego mieszkania. 

Kaucja jako zabezpieczenie

Instytucja kaucji w założeniu ma chronić prawa właściciela mieszkania w przypadku nieuczciwych lokatorów. Dla wynajmującego to zabezpieczenie zwrotu przynajmniej części należności. Druga strona powinna traktować ją jako przypomnienie, aby korzystać z czyjejś własności w sposób zgodny z warunkami umowy. W celu zabezpieczenia najemca podczas przekazania mu mieszkania, powinien w sposób szczegółowy udokumentować stan odbieranego lokalu. Dzięki temu, obie strony skorzystają z instytucji kaucji w sposób zgodny i uczciwy.